EÜ Dişhek Fak Derg. 2020; 41(3): 249-254 | DOI: 10.5505/eudfd.2020.60252

Gebelik ve Tanısal Görüntüleme Yöntemleri

Ceyda Gürhan, Elif Şener
Ege Üniversitesi, Dişhekimliği Fakültesi Ağız Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı, Bornova, İzmir

Günümüzde birçok kadın gebelikleri boyunca tanı ve tedavi amacıyla iyonize radyasyon içeren (direkt radyografi, bilgisayarlı tomografi, radyonüklid görüntüleme) veya içermeyen görüntüleme yöntemleri (ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme) ile incelemeye maruz kalmaktadırlar. Bu yöntemler içinde diagnostik radyasyon prosedürlerinin teratojenik etkiler yaratacağı öngörülerek genellikle bu dönemde X ışını içermeyen yöntemler tercih edilmektedir. Fakat sanıldığının aksine, gebelik döneminde X ışını içeren tüm görüntüleme yöntemlerin yanısıra, X ışını içermeyen görüntüleme yöntemlerinin de hekimler tarafından her koşulda sınırsızca kullanılabilecek yöntemler olmayıp, bilinçsiz kullanıldığı zamanlarda fetüs ve embriyo üzerinde zararlı etkiler ortaya çıkmaktadır. Genetik bozukluk, intrauterin ölüm, artmış malignite riski, yapısal ve/veya fonksiyonel gelişim anomalisi ve mental retardasyon radyasyonun olası teratojenik etkileri içinde yer almakta olup, bu komplikasyonların ortaya çıkma olasılığı tercih edilen görüntüleme yöntemi, gebeliğin dönemi, maruz kalınan radyasyon dozu gibi birçok parametreye bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Bu derlemenin amacı; gebelik döneminde kullanılabilecek tanısal görüntüleme yöntemleri ile alakalı mevcut bilgileri litaratür bilgileri ışığında güncellemek ve doğru endikasyonun konulması adına öneriler sunmaktır.

Anahtar Kelimeler: Hamilelik, görüntüleme yöntemi, teratojenik etki, radyasyon

---

Pregnancy and Diagnostic Imaging Modalities

Ceyda Gürhan, Elif Şener
Ege University,School of Dentistry, Department of Maxillofacial Radiology

Nowadays, a lot of pregnant women are examinated for various medical reasons (diagnostic or treatment) with imaging modalities not using ionizing radiation, such as ultrasonography and magnetic resonance imaging; or using ionizing radiation such as direct radiography, computed tomography, nuclear medicine imaging. Diagnostic imaging methods not including ionizing radiation are usually prefered during pregnancy period. On the contrary, not only all imaging modalities which include ionizing radiation have harmful influence on the human embryo and fetus, but also imaging modalities that do not use ionizing radiation have the potential to negatively affect fetus if they used unlimited in every case. Formation and severity of potential adverse outcomes such as genetic damage, intrauterine death, increased risk of malignancy, several structural and/or functional development abnormalities, mental retardation depend on many parameters including imaging modality, radiation dose and dose rate, period of pregnancy. The aim of this review is to update information about diagnostic imaging modalities prefered during pregnancy period and to share suggestions for proper usage of these techniques in accordance with the current information in the literature.

Keywords: Pregnancy, imaging modalities, teratogenic effect, radiation

---

ATIF KOPYALA