Pandemik hastalıklar sosyal hayat, ekonomi ve sağlık hizmetleri gibi yaşamın her alanı üzerinde uzun dönemli yıkıcı etkilere sahiptirler. Yeni Covid-19 hastalığının hızlı bir şekilde yayılması nedeniyle birçok ülke salgınla sosyal izolasyon ve sokağa çıkma yasağı gibi önlemlerle mücadele etmeye çalışmıştır. Covid-19 hastalığının damlacık ve aerosoller aracılığıyla bulaşması, etkilenen ülkelerde dişhekimliği hizmetlerinin tamamen durdurulmasına ya da sadece acil tedavilerin uygulanmasına yol açmıştır. Dental tedavilerin içerdiği yüksek çapraz enfeksiyon riskine bağlı olarak dişhekimleri enfeksiyon kontrolü konusunda her zaman dikkatlidirler. Ancak içinde bulunduğumuz şartlar mevcut enfeksiyon kontrol protokollerinin gözden geçirilmesini ve hem Covid-19 salgını hem de gelecekte ortaya çıkabilecek pandemiler sırasında enfeksiyonun nosokomiyal yayılımını önleyecek yeni kılavuzlar geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu makalenin amacı Covid-19 pandemisinin dişhekimliği pratiği üzerine etkilerini değerlendirmek ve mevcut kılavuzları özellikle olgu ayrımlama (triyaj), dental, oral ve radyografik muayene açısından incelemektir. Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesinde uygulanan güncel triyaj ve acil tedavi protokolleri de sunulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Covid-19, enfeksiyon kontrolü, triyaj, acil dental tedavi, radyografik incelemePandemic diseases have long-term devastating concequences on several aspects of life including social life, economy and health-care systems. In response to the widespread of recent Covid-19 disease, countries adopted preventive strategies like social distancing and lock-downs. Owing to the transmission of Covid-19 through droplets and aerosols, several dental care facilities in affected countries have been completely closed or have been only providing treatment for emergency cases. The lack of universal guidelines regulating the dental care provision during such a pandemic challenged dental health workers and prevented patients access to emergency dental care in several countries. Dental professionals have always been meticulous about infection control due to high risk of cross-contamination during dental procedures. Nevertheless, there is an urgent need to review and revise our current practice of infection control and develop more strict protocols that will prevent nosocomial spread of infection during Covid-19 outbreak and future pandemics. The aim of this article is to overview the impact of Covid-19 pandemic on dental practice and to summarize guidelines and recommendations focusing on triage protocol, dental, oral and radiographic examination. The current triage and emergency treatment protocols applied in Ege University, Faculty of Dentistry is also presented.
Keywords: Covid-19, infection control, triage, emergency dental care, radiographic examination