Atravmatik Restoratif Tedavi (ART), minimal girişimsel yaklaşımlar içerisinde yer almaktadır. ART restorasyonu, çürük lezyonunun sadece el aletleri kullanılarak uzaklaştırılıp, kavitenin ve komşu pit, fissürlerin yüksek viskoziteli cam iyonomer siman gibi adeziv restoratif bir materyalle örtülenmesi esasına dayanır. Başlangıçta imkan kısıtlılığı olan toplumlarda saha koşullarında uygulanan yaklaşım, sonraları ‘atravmatik doğası’ nedeniyle gelişmiş ülkelerde de uygulanan klinik bir uygulama haline gelmiştir. Anksiyetesi olanlarda, küçük çocuklarda, yaşlılarda, kooperasyon güçlüğü veya engeli bulunan bireylerde tercih edilir.
Çalışmalar, ART restorasyonlarında sınıf 1 kavitelerde yüksek, sınıf 2 kavitelerde materyale bağlı daha düşük başarı oranları ortaya koymuştur. Ayrıca çürüğe meyilli fissürlerin örtülenmesinde kullanılan ART fissür örtücünün çürük lezyonu önleme konusundaki yüksek başarısı gösterilmiştir. Geleneksel yöntemlerle karşılaştırıldığında, süt ve daimi azı dişlerin tek yüzlü ve süt azı dişlerin çok yüzlü kavitelerinde ART ve geleneksel restorasyonlar arasında sağ kalım açısından anlamlı fark olmadığı belirtilmiştir.
Son yıllarda, ART felsefesinin temel alındığı Geçiçi Terapötik Restorasyon (Interim Therapeutic Restoration= ITR) ve Gümüş Modifiyeli Atravmatik Restoratif Tedavi (Silver Diamine Modified ART= SMART) gibi yeni yaklaşımlar geliştirilmiştir. ITR, kalıcı bir restoratif materyalle değiştirilecek geçici tedavi şekli olarak tanımlanmaktadır. SMART ise Gümüş Diamin Florür ve ART’nin uygulandığı cam iyonomer restorasyonların kullanımını birleştiren yaklaşımdır. Bu derleme diş çürüğünün yönetilmesinde ART’nin gelişimi ve bugünkü yerini özetlemektedir.
Atraumatic Restorative Treatment (ART) is included in minimally intervention approaches. ART restoration is based on removing the caries using only hand instruments and covering the cavity and adjacent fissures with an adhesive restorative material such as high viscosity glass ionomer cement. The approach had been applied in field conditions in societies with limited opportunities, later became a clinical practice in developed countries due to its 'atraumatic nature'. It is preferred in youngsters, elderly, and anxious, disabled or un-cooperative patients.
High success rates in class-1 and lower material-related success rates in class-2 cavities are reported. ART fissure sealant, which is used to cover caries-prone fissures, has been shown to have a high success in preventing caries. There was no significant difference in survival between ART and conventional restorations in unilateral cavities of primary and permanent molars and in multi-surface cavities of primary molars.
Recently, new approaches such as Interim Therapeutic Restoration (ITR) and Silver Diamine Modified-ART= SMART, based on ART philosophy have been developed. ITR is defined as a temporary treatment modality. SMART is an approach that combines the use of SDF and glassionomer restorations. This review summarizes the evolution and current status of ART in the management of dental caries.